پروپوزال
پروپوزال پیش نویس طرح تحقیقی توجیهی است که بر مبنای علاقمندی و پژوهش های فرد متقاضی و مبتنی
بر فرضیه های علمی و استنتاجات تحقیقاتی باشد و بر این اصل دانشجو می تواند شاخه تحقیقی و میزان سابقه فعالیت قبلی و نتایج حاصله را اعلام نماید.
نحوه نگارش
پروپوزال
در نوشتن پروپوزال باید به نکات ذیل توجه فرمایید:
معرفی موضوعی که برای پایان نامه خود انتخاب کرده اید
توضیح اهمیت آن موضوع
ذکر پژوهش هایی که در گذشته در این باره صورت گرفته
نتایجی که فکر می کنید از تحقیق خواهید گرفت
روش یا روش هایی که در پژوهش از آن ها بهره خواهید گرفت
منشور و قالب بندی شکل پروپوزال بنا بر هدفی که از آن دارید و یا به مقتضای رشته تحصیلی شما
شکل بندی بنیادین آن ، همواره باید شامل عنوان بندی ها و بخش های زیر باشد :
1- موضوع تحقیق ( Project Title )
ذیل این عنوان باید عنوان دقیق تحقیق را ذکر نمایید. برای مثال :
Project Title: Women Role in Southeast Thailand
2- توضیح موضوع و اهمیت آن ( Importance and Statement of Topic )
در این بخش باید جوانب موضوع ، چگونگی ارتباط آن با رشته تحصیلی مورد نظر و اهمیت موضوع به لحاظ علمی و کاربردی را توضیح فرمایید.
3- ادبیات تحقیق و پژوهش های مرتبط ( Review of Literature and Relevant Topics)
باید توضیح مختصری درباره تحقیقاتی که پیش از شما روی این موضوع و موضوعات نزدیک به آن انجام شده بدهید
. در این بخش در واقع باید به ذکر پژوهش هایی بپردازید که شما قصد دارید یافته های آن ها را تکمیل و اشتباهات آن ها را رفع و یا نتایج آن ها را رد نمایید.
4- اهداف و فرضیه ها ( Aims and Hypothesizes )
در این قسمت به ذکر نتایجی بپردازید که فکر می کنید از تحقیق می توانید بگیرید.
هدف , سمت حرکت و مقصود از تحقیق را توضیح دهید.
5- روش ها و ابزار های تحقیق ( Methodology )
توضیح دهید که در انجام پروژه از چه روش هایی سود برده اید و چه ابزارهایی را برای رسیدن به اهداف تحقیق خواهید داشت.
6- منابع( References )
فهرستی از منابعی که فکر می کنید از آن ها استفاده خواهید نمود و به کار شما مرتبط است را بترتیب نام منظم کنید.
نکات مهم
طرح تحقیق، مهم ترین و اصلی ترین بخش یک کار تحقیقی و پژوهشی است، طرح تحقیق ( Proposal) اصل تحقیق نیست، بلکه طرح اولیه و طرح پیشنهادی تحقیق است،
طرح تحقیق در واقع شبیه طرح اولیه و پیشنهادی یک ساختمان است که
توسط ارشیتکت (پژوهشگر یا محقق) ارکان اصلی آن طراحی و محاسبه شده
و به صورت نقشه و ماکت ساختمان در آمده است و چنانچه یک مهندس خبره ( استاد راهنما ) به آن نگاه کند، بتواند ساختمانی را ( پژوهشی را) که بر اساس این نقشه شکل می گیرد، از قبل برای خود تجسم کند.
پژوهشگری که قصد تحقیق دارد، ابتدا باید برای پژوهش مورد نظر خود طرح تحقیق بنویسد. طرح تحقیق در واقع نقشه انجام تحقیق است و راهنمای محقق برای عملیاتی کردن و اجرای تحقیق است .
هر چند انتخاب موضوع و فرایند تهیه و تکمیل یک پروپوزال به
راحتی و در مدت زمانی کوتاه انجام می شود، ولی باید توجه داشت که پروپوزال در واقع پیشنهادیه تحقیق بوده و به منزله نقشه های محاسباتی ساختمان است، لذا چنانچه با دقت و با
محاسبات دقیق طراحی گردد، پژوهشگر در انجام مراحل بعدی با مشکل اساسی روبرو نخواهد شد. به عبارت دیگر چنانچه دانشجوئی عنوان پژوهش خود را درست انتخاب کرده باشد
و تمامی ارکان و اجزاء پروپوزال به ویژه طرح مسئله،
اهمیت و ارزش تحقیق، تاریخچه مطالعات، اهداف، سئوالات، فرضیه ها و روش و مراحل انجام تحقیق را به طور دقیق و کامل تهیه کرده باشد، در انجام پژوهش با مشکلاتی از جمله سر درگمی و
ابهام روبرو نخواهد شد، به طوری که گفته می شود پژوهشگری که طرح تحقیق خود را به طور دقیق، روشن و کامل نوشته، به نظر می رسد بیش از 50 درصد رساله یا پایان نامه خود را تهیه کرده است.
اجزاء تشکیل دهنده طرح تحقیق
1- عنوان تحقیق
نخستین گام در انجام تحقیق، تعیین عنوان تحقیق است.
هیچ پژوهشگری نمی تواند بدون مشخص شدن عنوان تحقیق، پژوهش را آغاز کند. عنوان به منزله مقصد و طرح نهایی انجام پژوهش است و لذا در تعیین و انتخاب آن توجه به نکات زیر ضروری است:
1- بهتر است عنوان تحقیق نه خیلی کوتاه، نه خیلی طولانی، بلکه مختصر، جامع، رسا و غیر سئوالی باشد.
2- بهتر است در ابتدای عنوان از واژه هایی چون: بررسی، ارائه الگو، مطالعه، طراحی، تحلیلی بر، تبیین و ....استفاده شود.
3- بهتر است در عنوان تحقیق به نوعی متغیر های مستقل و وابسته نشان داده شوند.
4- موضوع تحقیق باید نو و جدید باشد.
5- عنوان پژوهش باید ارزش تحقیق داشته باشد.
6- پژوهشگر باید توان انجام تحقیق را داشته باشد.
7- موضوع تحقیق در حوزه کاری و تخصصی پژوهشگر باشد.
8- موضوع پژوهش باید به گونه ای باشد که جامعه به انجام تحقیق در مورد آن نیازمند باشد و پژوهش بتواند با نتایج خود مشکلی را از جامعه برطرف کند.
9- پژوهشگر به عنوان تحقیق و انجام پژوهش در مورد آن میل و علاقه داشته باشد.
10- موضوع تحقیق باید عملی و اجرائی بوده و قابلیت انجام تحقیق را داشته باشد .
11- عنوان تحقیق باید به گونه ای باشد که هدف های تحقیق را بیان کند .
12- بهتر است در عنوان تحقیق، قلمرو مکانی و محدوده زمانی پژوهش مشخص گردد.
2-اصطلاحات و واژه ها
معمولا تعدادی از اصطلاحات و واژه های فنی و تخصصی مربوط به عنوان و موضوع پژوهش ( 3 تا 6 ) ارائه شده و برای هریک مختصراً از منابع اصلی و معتبر، تعریفی آورده می شود.
3- شرح و بیان مسئله تحقیق ( طرح یک مشکل)
چگونه یک پروپوزال خوب و قوی بنویسیم ؟
هدف کلی هر پروپوزال ترغیب خواننده آن به انجام کاری است
. این خواننده می تواند یک مشتری بالقوه باشد که مثلا در نظر داریم تشویق به خریداری محصول یا خدمات ما گردد، و یا کارفرمایی که می خواهیم او را به سرمایه گذاری در امر اجرای یک پروژه ترغیب کنیم.
هر پروپوزال یک طرح برای برآورده ساختن یک نیاز پیشنهاد می نماید و دریافت کننده آن، طرح پیشنهادی را با توجه به اینکه پروپوزال مزبور به سوالات زیر تا چه اندازه خوب پاسخ می دهد، ارزیابی می نماید:
1. پیشنهاد ما چیست؟
2. برای انجام آن چگونه طرح ریزی کرده ایم؟
3. چه زمانی را برای انجام آن برنامه ریزی کرده ایم؟
4. چقدر هزینه برای انجام این طرح لازم است؟
در نگارش پروپزال سطح دانش مخاطبین و نیز موقعیت آنان بایستی
در نظر گرفته شود. اگر مخاطب پروپوزال دارای دانش فنی کافی نیست، باید همراه در ابتدای آن یک مقدمه اجرایی به زبان غیرفنی و ساده آورده شود.
شاید اولین سوالی که به ذهن شما خطور میکند این باشد که تعریف پروپوزال قوی چیست؟
تعریف عملیاتی برای یک پروپوزال قوی عبارت است از امتیاز یا نمره اولویت (priority score)
که توسط بخش بررسی مطالعات در یک نهاد یا موسسه تحقیقاتی اعطا کننده بودجه
به آن پروپوزال داده میشود. کیفیت پروپوزال پژوهشی شما نه تنها به کیفیت پروژه تحقیقاتی شما بستگی دارد بلکه به کیفیت نگارشی پروپوزال نیز بستگی دارد. در عین حال یک پروپوزال نمیتواند قوی باشد
مگر اینکه محتوای علمی آن قوی باشد. مفهوم قوی بودن محتوای علمی مستلزم اعتبار علمی ذاتی کار میباشد و همچنین دلالت بر به کارگیری تکنیک هایی منطبق بر آخرین پیشرفت های علمی دارد.
مسئله در واقع سئوالی است که در ذهن پژوهشگر راجع به یک پدیده، مشکل یا معضل مطرح می شود، هدف محقق از طرح این سئوال ریشه یابی، علت یا علل به وجود آورنده آن مشکل و یا راهکارهای رفع آن است.
در بیان مسئله محقق باید نکات زیر را رعایت کند:
1- محقق، شواهدی باید نشان دهد که معضلی یا مشکلی در جامعه وجود دارد.
2- محقق باید مشکل مطرح شده را بیان کند و ابعاد مختلف آن را به طور مستند نشان دهد.
3- محقق باید نشان دهد که قصد او از انجام تحقیق چیست؟ کدام متغیرها را قصد دارد مطالعه کند؟ نحوه ی مطالعه متغیرها ( اثر، رابطه یا ...) چگونه است.
4- پژوهشگر در پایان بهتر است محدوده زمانی و قلمرو زمانی تحقیق را هم مشخص کند.
بطورکلی مسئله تحقیق باید مشکل را مطرح کند، ابعاد آنرا مستند نشان دهد، انگیزه پژوهشگر را بیان کند ، متغیرها را نشان داده، نحوه بررسی آنها را روشن نموده و محدوده مکانی و زمانی تحقیق را تعیین نماید.
4-اهمیت و ضرورت موضوع تحقیق
در این مورد پژوهشگر باید مشخص کند که موضوع تحقیق چه اهمیتی دارد و ضرورت انجام این پژوهش چیست و نتایج آن در چه زمینه ای از اهمیت بیشتری برخوردار است.
- اهمیت این تحقیق در ارتباط با نظریه های موجود چیست؟
- نتایج این تحقیق در غنا بخشیدن به ادبیات موضوع چه نقشی دارد؟
- نقش نتایج تحقیق در ارائه مدل، الگو، نظریه جدید یا توسعه و بسط نظریه های قبلی چگونه است؟
- اهمیت نتایج تحقیق برای مدیران و برنامه ریزان چیست؟
- نتایج مثبت این تحقیق در ابعاد آموزشی و پژوهشی چه اثری دارد؟
- نتایج مثبت این تحقیق در ابعاد پژوهشی چگونه است؟
5-پیشینه تحقیق
برای اینکه پژوهشگر تحقیقات خود را در راستای پژوهش های هم خانواده قرار دهد و آن را
با دستاوردهای تحقیقات دیگران هماهنگ کند، نیاز دارد با مراجعه به اسناد و مدارک پیرامون موضوع و مسئله ای که برای تحقیق انتخاب کرده، آگاهی خود را گسترش دهد.
1- پروپوزال را با موضوع شروع نکنید، بلکه عنوانی مانند مثال زیر را در روی جلد بیاورید و بعد متن پروپوزال را بنویسید :
A PhD / Master Dissertation Proposal Presented to
The Department of Gerontology
Faculty of Gerontology
University Putra Malaysia
By : Maryam Mobini
2- نکات زیر را در مورد انتخاب و نگارش تیتر تحقیق رعایت نمایید :
الف ) سعی کنید موضوع روشن و ساده باشد.
ب ) عنوان پروژه را به صورت خلاصه ای فشرده از آن چه در ذهن دارید در نظر بگیرید. سعی کنید
با همان یک جمله عنوان پروژه بتوانید منظور اصلی تحقیق و هدف هایتان را به خواننده منتقل کنید. عنوان کا
ر شما باید کاملاً مشخص کند که شما می خواهید چه چیز را و در چه شرایطی مطالعه نمایید.
پ ) در جمله بندی عنوان پروژه دقت کنید تا چیدمان آن طوری باشد که آن چه اصل موضوع تحقیق شماست از فرع آن قابل تشخیص باشد.
ت ) سعی کنید کلمات اضافی را از عنوان پروژه حذف کنید .
3- در رابطه با هدف تحقیق و موضوعی که برای مطالعه انتخاب کرده اید (Objectives) دقت کنید که در رابطه کامل با هم باشند
و در نوشتن پروپوزال سعی نمایید که این رابطه را به خوبی نمایش دهید.
4- در زمینه چگونگی انتخاب روش تحقیق نیز ، وضع به همین ترتیب است. سعی کنید مناسب ترین ، عملی ترین ، علمی ترین روش را برای تحقیق انتخاب فرمایید.
5- پروپوزال را منظم و با بخش بندی مناسب آماده کنید. سعی کنید مرز بین عنوان ها مشخص و مطالب را بر روی 1 روی کاغذ A4 تایپ نمایید.
6- حجم پروپوزال باید برای دوره های کارشناسی ارشد حداقل 5 صفحه و برای دکتری حداقل 8 صفحه باشد. در این میان حداقل یک صفحه به ادبیات تحقیق و
حداقل یک صفحه به منابع تحقیق اختصاص و سعی نمایید
از منابع جدید و به روز استفاده کنید و همه ی منابع پروژه فارسی زبان نباشند. هم چنین توجه کنید فونت استاندارد برای پروپوزالTimes and New Romans با سایز 12 میباشد.
7- از نوشتن موارد اضافه در پروپوزال ، مثل ÷یش گفتار و مقدمه و عرض ارادت برای استاد راهنما و غیره ، خود داری کنید .
8- در مورد نگارش انگلیسی ، درباره متن پروپوزال با یک مترجم و یا کسی که انگلیسی ادبی را به خوبی می داند مشاوره نمایید. متن پروپوزال باید به لحاظ علمی و ادبی هیچ غلطی نداشته باشد.
9- پروپوزال با جدیت آماده کنید و جدی بگیرید! بررسی و ارزیابی علمی شما در واقع فقط از طریق پروپوزال است . پس تمام تلاش و دانش خود را برای تنظیم دقیق آن به کار بندید
شماره تماس 09354275972- 09374861647